Τεύχος 172

Διαβάσετε σε μορφή pdf το τεύχος

Να κλείσουμε τα “γραφεία” των Ναζί δολοφόνων Δύο χρόνια δίκη της Χρυσής Αυγής Βιβλιοκριτική: Ο εθνικισμός των ελληνοκυπρίων Δυο χρόνια κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ H μάχη ενάντια στην ακροδεξιά στην Ευρώπη Τρία χρόνια από τη δολοφονία Φύσσα: Η φασιστική απειλή σήμερα Λένιν, Λούκατς, Γκράμσι - Τάξη και ταξική συνείδηση Φασιστικές δολοφονίες και κρατική εξουσία Ευρώπη Φρούριο: Ο πόλεμος ενάντια στους πρόσφυγες 2 χρόνια από τη δολοφονία του Παύλου Φύσσα Η νέα μάχη για την ιθαγένεια Bιβλιοκριτική: Δημήτρης Κουσουρής - Δίκες των δοσίλογων 1944-1949 Η δίκη της Χρυσής Αυγής Λέανδρος Μπόλαρης: Ουκρανία - Σταυροδρόμι Ιμπεριαλιστικών Ανταγωνισμών Mπορεί να αλλάξει το ΠAΣOK; 90 χρόνια από τη δημιουργία του ΣEKE Ρόζα Λούξεμπουργκ: Η επαναστάτρια που ξεκίνησε την ρήξη με τον ρεφορμισμό Βιβλιοκριτική: Eric Hobsbawm - Επαναστάτες Το 18ο συνέδριο, ΚΚΕ και Σταλινισμός Επισκόπηση περιοδικού τύπου Το αντιφασιστικό κίνημα απλώνεται Βιβλιοκριτική: Bryan Palmer: Kουλτούρες της νύχτας Να ρίξουμε τα τείχη του ρατσισμού Bαδίζοντας προς τη δίκη της Χρυσής Αυγής Ο δρόμος για την ΑΝΤΑΡΣΥΑ ΑΝΤΙΚΑΠΙΤΑΛΙΣΜΟΣ και κινήματα πόλης Eνότητα απέναντι στη ρατσιστική κλιμάκωση Τόνι Κλιφ: Τρότσκι, 1879-1917. Προς τον Οκτώβρη O Γκέοργκ Λούκατς και η Ουγγρική Επανάσταση Επισκόπηση Η ΑΝΤΑΡΣΥΑ μετά τη συνδιάσκεψη Επισκόπηση Επισκόπηση Ισλαμοφοβία και ρατσισμός Επισκόπηση Επισκόπηση Πώς να διαβάσουμε τον Αντόνιο Γκράμσι; Η “Αραβική Άνοιξη” σε σταυροδρόμι. Πού πηγαίνει η Συρία; Επισκόπηση Κοινός αγώνας ενάντια στους νεοναζί Επισκόπηση Επισκόπηση Έρικ Χόμπσμπομ: Πώς να αλλάξουμε τον κόσμο Επισκόπηση Επισκόπηση Τα σταυροδρόμια του αντιφασισμού Ιθαγένεια για όλα τα παιδιά Επισκόπηση 2η Συνδιάσκεψη της ΑΝΤΑΡΣΥΑ Επισκόπηση Το επαναστατικό κόμμα στον 21ο αιώνα Επισκόπηση Φασισμός και αντιφασισμός μετά τις εκλογές Ιμπεριαλισμός και αντικαπιταλιστική Αριστερά Επισκόπηση Καμιά ψήφο στους νεοναζί Στρατής Τσίρκας Souha Bechara: Αντίσταση -Δέκα χρόνια στο Γκουαντάναμο του Λιβάνου Φρίντριχ Ένγκελς: Σοσιαλισμός, Ουτοπικός και Επιστημονικός Γιώργος Μαργαρίτης: Ανεπιθύμητοι Συμπατριώτες. Τσάμηδες, Εβραίοι - Στοιχεία για την καταστροφή των μειονοτήτων της Ελλάδας Επισκόπηση
Να κλείσουμε τα “γραφεία” των Ναζί δολοφόνων
Ο Θανάσης Καμπαγιάννης αναλύει τις συνδέσεις ανάμεσα στην πορεία της δίκης της Χρυσής Αυγής και στις μάχες του αντιφασιστικού κινήματος. Ακόμα και αν θέλαμε να ξεχάσουμε προς στιγμήν τη φασιστική απειλή, τα γεγονότα της Σάρλοτσβιλ, στη Βιρτζίνια των Ηνωμένων Πολιτειών, είναι ένα καμπανάκι για τον κί&n...
Δύο χρόνια δίκη της Χρυσής Αυγής
Ο Θανάσης Καμπαγιάννης περιγράφει τις καμπές της δίκης και ποια χρειάζεται να είναι η συνέχεια. Η δίκη της Χρυσής Αυγής μπήκε στον τρίτο χρόνο της. Οι αργοί ρυθμοί στην απόδοση της δικαιοσύνης δίνουν την ευκαιρία στην ηγεσία της Χρυσής Αυγής να προσποιείται ότι η υπόθεση της εγκληματικής οργάνωση&sigmaf...
Βιβλιοκριτική: Ο εθνικισμός των ελληνοκυπρίων
Μάριος Θρασυβούλου: Ο εθνικισμός των ελληνοκυπρίωνΑπό την Αποικιοκρατία στην Ανεξαρτησία (Όψεις, τάσεις και ο ρόλος της Αριστεράς) Τιμή 18€, 392 σελίδεςΕκδόσεις Επίκεντρο, 2016   Μια ιστορική αναδρομή Η πιο πρόσφατη κρίση στις δικοινοτικές διαπραγματεύσεις για το Κυπριακό προήλθε από ένα θέμα... ιστ&...
Δυο χρόνια κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ
Ο Θανάσης Καμπαγιάννης παρεμβαίνει στη συζήτηση για τις αιτίες της συνθηκολόγησης του ΣΥΡΙΖΑ. Τον Ιανουάριο του 2017 κλείνουν δύο χρόνια από την άνοδο του ΣΥΡΙΖΑ στην κυβέρνηση. Η εικόνα του Τσίπρα να πηγαίνει στην Καισαριανή, ως νεοεκλεγμένος πρωθυπουργός, για να τιμήσει τους κομμουνιστές π&om...
H μάχη ενάντια στην ακροδεξιά στην Ευρώπη
Η άνοδος της άκρας δεξιάς στην Ευρώπη και η δράση του αντιρατσιστικού και του αντιφασιστικού κινήματος αποτελούν ένα από τα σταθερά σημεία ενασχόλησης του “Σοσιαλισμός από τα Κάτω”. Σ' αυτό το τεύχος επιλέξαμε να παρουσιάσουμε δύο συνεντεύξεις από συντρόφους στην Αυστρία και τη Γερμανία, με &alpha...
Τρία χρόνια από τη δολοφονία Φύσσα: Η φασιστική απειλή σήμερα
Πώς αντιμετωπίζουμε την άνοδο της ακροδεξιάς διεθνώς; Ο Θανάσης Καμπαγιάννης εξηγεί τη σημασία της δίκης της Χρυσής Αυγής και των κινητοποιήσεων κατά της ισλαμοφοβίας. Βρισκόμαστε σήμερα στον όγδοο χρόνο της καπιταλιστικής κρίσης που εκδηλώθηκε το 2008 με την κατάρρευση της Lehman Brothers στις ΗΠΑ και τ&omicron...
Λένιν, Λούκατς, Γκράμσι - Τάξη και ταξική συνείδηση
Το κείμενο που ακολουθεί είναι βασισμένο στην εισήγηση του Θανάση Καμπαγιάννη στον Μαρξισμό 2016 με θέμα την ταξική συνείδηση. Ο τίτλος του κύκλου, κομμάτι του οποίου είναι η σημερινή συζήτηση, είναι “αν η εργατική τάξη έχει πάει στον παράδεισο”. Πρόκειται δηλαδή για το κλασικό ερώτημα του αν υπάρχει ε...
Φασιστικές δολοφονίες και κρατική εξουσία
Ο Θανάσης Καμπαγιάννης αναφέρεται σε τρεις μεγάλες πολιτικές δίκες όπου στο εδώλιο των κατηγορουμένων βρέθηκαν οι φασίστες. Στις προηγούμενες δύο οι δολοφόνοι έπεσαν στα μαλακά, η μάχη σήμερα είναι να μην συμβεί το ίδιο και με την Χρυσή Αυγή.   Η ανακοίνωση της αποφυλάκισης του Ρουπακιά στι&sigmaf...
Ευρώπη Φρούριο: Ο πόλεμος ενάντια στους πρόσφυγες
Η ρατσιστική πολιτική της ΕΕ ευθύνεται για τις τραγωδίες των προσφύγων και πρέπει να μπει στο στόχαστρο της Αριστεράς υποστηρίζει ο Θανάσης Καμπαγιάννης.   Από τις αρχές του 2015, ένα μεγάλο προσφυγικό κύμα έχει αρχίσει να κινείται προς την Ευρώπη. Πρόκειται για συνέχεια του προσφυγικού ρεύματο&s...
2 χρόνια από τη δολοφονία του Παύλου Φύσσα
  Ο Θανάσης Καμπαγιάννης περιγράφει την εικόνα της σκληρής μάχης ενάντια στους δολοφόνους της Χρυσής Αυγής και την ανάγκη να κλιμακωθεί. Στις 18 Σεπτέμβρη 2015 κλείνουν δύο χρόνια από τη δολοφονία του Παύλου Φύσσα στο Κερατσίνι από τάγμα εφόδου της Χρυσής Αυγής. Η αντιφασιστική έκρηξη που ακολούθησε τ...
Η νέα μάχη για την ιθαγένεια
Ο Θανάσης Καμπαγιάννης περιγράφει τη μάχη για την ιθαγένεια στα παιδιά δεύτερης γενιάς χωρίς αποκλεισμούς. Τη στιγμή που γράφονται αυτές οι γραμμές, η οριστικοποίηση της ψήφισης του νέου νόμου για την ιθαγένεια των παιδιών “δεύτερης γενιάς” (που γεννήθηκαν δηλαδή ή και μεγάλωσαν στην Ελλάδα από αλ&lambd...
Bιβλιοκριτική: Δημήτρης Κουσουρής - Δίκες των δοσίλογων 1944-1949
Πολύτιμη ιστορική εμπειρία   Είναι πολλαπλά ενδιαφέρουσα η έκδοση της διδακτορικής διατριβής του ιστορικού Δημήτρη Κουσουρή για τις δίκες των δοσιλόγων. Στο εξώφυλλο του βιβλίου, φιγουράρει ένα πανό της “Εθνικής Αλληλεγγύης”, μετωπικής οργάνωσης του ΕΑΜ και του ΚΚΕ, που γράφει: “Λ&alpha...
Η δίκη της Χρυσής Αυγής
    Ο Θανάσης Καμπαγιάννης εξηγεί τη σημασία που έχει αυτή η μάχη. Ποιά είναι η πιο συνηθισμένη αντίδραση για τα αποτελέσματα της Χρυσής Αυγής μετά τις εκλογές; Αφενός απογοήτευση γιατί, παρά τις αποκαλύψεις για τη δολοφονική δράση της οργάνωσης, τα ποσοστά της κράτησαν, έστω και μειωμένα· αφετέρου πρ...
Λέανδρος Μπόλαρης: Ουκρανία - Σταυροδρόμι Ιμπεριαλιστικών Ανταγωνισμών
  Αντίδοτο στις αυταπάτες για προστάτες   Λέανδρος Μπόλαρης: Ουκρανία- Σταυροδρόμι Ιμπεριαλιστικών Ανταγωνισμών Τιμή 6 €, 120 σελίδες, Εκδόσεις Μαρξιστικό Βιβλιοπωλείο, 2014   Το 2014 ήταν η χρονιά που ο πόλεμος στην Ουκρανία προστέθηκε στην εικόνα κρίσης και αποσταθεροποίησης ολόκληρου το&ups...
Mπορεί να αλλάξει το ΠAΣOK;
H ηγεσία του ΠAΣOK δεν διδάχτηκε τίποτα από την μαζική φυγή στα αριστερά, γράφει ο Θανάσης Kαμπαγιάννης. Η ήττα του ΠΑΣΟΚ στις 16 Σεπτέμβρη, που σημαδεύτηκε από την πτώση των ποσοστών του στα χαμηλότερά τους επίπεδα από το 1977, και η κούρσα της διαδοχής κατακλύζουν τα πρωτοσέλιδα και τα τηλεοπτικά δελτία. Ενώ, όμω&...
90 χρόνια από τη δημιουργία του ΣEKE
Ο Θανάσης Καμπαγιάννης εξιστορεί τις διεργασίες που οδήγησαν στην ίδρυση του ΣΕΚΕ, τον Νοέμβρη του 1918, και θυμίζει τις επαναστατικές ρίζες της Αριστεράς στην Ελλάδα. Όταν, στις 4 του Νοέμβρη του 1918, 30 σοσιαλιστές από διαφορετικές οργανώσεις και για λογαριασμό χίλιων περίπου αγωνιστών πανελλ&alpha...
Ρόζα Λούξεμπουργκ: Η επαναστάτρια που ξεκίνησε την ρήξη με τον ρεφορμισμό
90 χρόνια μετά τη δολοφονία της μέσα στη φωτιά της Γερμανικής Επανάστασης, η Ρόζα παραμένει η φωνή που μας χάρισε τα ιδρυτικά κείμενα της επαναστατικής αριστεράς στον 20ο αιώνα, υποστηρίζει ο Θανάσης Καμπαγιάννης. Η ήττα της γερμανικής επανάστασης υπήρξε αποφασιστικής σημασίας για την πορεία του εργατικ...
Βιβλιοκριτική: Eric Hobsbawm - Επαναστάτες
Ανεπαρκείς ερμηνείες Ένα βιβλίο με θεματολογία από την ιστορία των σημαντικότερων Κομμουνιστικών Κομμάτων της Δυτικής Ευρώπης μέχρι τον Μάη του ’68 και από τις αντιπαραθέσεις για τη μαρξιστική παράδοση στον 20ό αιώνα μέχρι το κίνημα που νίκησε τους ιμπεριαλιστές στο Βιετνάμ, ανήκει σίγουρα στα ενδιαφέρ...
Το 18ο συνέδριο, ΚΚΕ και Σταλινισμός
Πού βαδίζει το ΚΚΕ; Στην “Αντεπίθεση” και στο Σοσιαλισμό ή μήπως στην καταπολέμηση των υπαρκτών διεκδικήσεων του κινήματος; Ο Θανάσης Καμπαγιάννης εξετάζει τα δεδομένα. Η στάση που τήρησε το ΚΚΕ στη διάρκεια της εξέγερσης του Δεκέμβρη ήτανε σοκ για πολλές αγωνίστριες και αγωνιστές της Αρι&s...
Επισκόπηση περιοδικού τύπου
Οι απεργοί που θα διαδηλώνουν ενάντια στο νέο Μνημόνιο έξω από τη Βουλή στις 7 Νοέμβρη θα έχουν την τύχη να τιμήσουν στο δρόμο τη σημαντικότερη στιγμή στην ιστορία του επαναστατικού κινήματος: την κατάληψη της εξουσίας από τη ρωσική εργατική τάξη, που πραγματοποιήθηκε με την ανατροπή της κυβέρνησης Κερένσκ&iot...
Το αντιφασιστικό κίνημα απλώνεται
Ο Θανάσης Καμπαγιάννης εξετάζει τα ερωτήματα που απασχολούν το αναδυόμενο κίνημα ενάντια στους νεοναζί της Χρυσής Αυγής. Έχουν περάσει έξι μήνες από το σοκ της εισόδου της Χρυσής Αυγής στη Βουλή. Για όσες και όσους σαλπίζαμε την αναγκαιότητα της οργανωμένης πάλης ενάντια στη φασιστική απειλή &...
Βιβλιοκριτική: Bryan Palmer: Kουλτούρες της νύχτας
Aπό τα νυχτοπερπατήματα στις επαναστάσεις Ο Bryan Palmer, ιστορικός του εργατικού κινήματος, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Trent του Καναδά και συγγραφέας του βιβλίου Κουλτούρες της Νύχτας, χαρακτηρίζει το έργο του «αφηγήσεις περιθωριακότητας». Αν η «μέρα» σημαδεύεται από τα βάσανα της παραγωγής και της...
Να ρίξουμε τα τείχη του ρατσισμού
Η μάχη ενάντια στο Μνημόνιο χρειάζεται τη μάχη ενάντια στο ρατσισμό για να είναι νικηφόρα, γράφει ο Θανάσης Καμπαγιάννης. Η μάχη ενάντια στο Μνημόνιο αποτελεί σήμερα τη μητέρα όλων των μαχών για την εργατική τάξη και την Αριστερά στην Ελλάδα. Η άρχουσα τάξη κάνει κάθε δυνατή ιδεολογική προσπάθεια για να προκαλέσει σύγχυση και αποπροσανατολισμό στην ολοένα αυξανόμενη οργή και μαχητικότητα των από κάτω που πλήττονται από τα μέτρα του Μνημονίου. Γι' αυτό και η επιτυχία ή όχι του κινήματος δεν θα κριθεί μόνο στις απεργίες και τους δρόμους, αλλά και στο κρίσιμο πεδίο των ιδεών. Ο ρατσισμός είναι από αυτή την άποψη το σημαντικότερο όπλο στη φαρέτρα των από πάνω. Το ρατσιστικό δηλητήριο κατά των μεταναστών απειλεί να ξεστρατίσει την οργή των εργατών και της νεολαίας κατά της κοινωνικής και πολιτικής συμμαχίας που στηρίζει το Μνημόνιο – την κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ, τους καπιταλιστές και τα κόμματά τους, τη Νέα Δημοκρατία και το ΛΑΟΣ. Το εργατικό κίνημα δεν μπορεί να δώσει πετυχημένα τη μάχη κατά του Μνημονίου με όρους συνδικαλιστικούς, παρά μονάχα με όρους πολιτικούς. Γι' αυτό και η σύγκρουση με τον ρατσισμό αποτελεί όχι περιεχόμενο κάποιων "αντιρατσιστών ειδικών", αλλά κομβικό πεδίο αυτής της συνολικής μάχης. Πού βρισκόμαστε λοιπόν σήμερα σε σχέση με την μάχη ενάντια στον ρατσισμό στην Ελλάδα; Δυναμώνει ή όχι η επιρροή των ρατσιστικών ιδεών; Μπορούμε να αποτιμήσουμε αντικειμενικά τον συσχετισμό των δυνάμεων ώστε να ξετυλίξουμε την αντιρατσιστική μας δράση σε στέρεο έδαφος; Για να ξεφ...
Bαδίζοντας προς τη δίκη της Χρυσής Αυγής
Ο Θανάσης Καμπαγιάννης παρουσιάζει τα τριπλά καθήκοντα του κινήματος στο δρόμο προς την καταδίκη των νεοναζί. Είναι η πρώτη φορά από τις εκλογές του Μάη-Ιούνη 2012 και την εισβολή της ναζιστικής οργάνωσης στο κεντρικό πολιτικό σκηνικό που μπορούμε να πούμε με σιγουριά οτι η Χρυσή Αυγή πέφτει σε όλα τα επίπ&e...
Ο δρόμος για την ΑΝΤΑΡΣΥΑ
Ο Θανάσης Καμπαγιάννης περιγράφει τις αυξημένες ευθύνες της Αντικαπιταλιστικής Αριστεράς μπροστά στην οικονομική και πολιτική χρεοκοπία του ελληνικού καπιταλισμού. Το χτίσιμο της επαναστατικής Αριστεράς έχει να αντιμετωπίσει σήμερα μια σημαντική αλλαγή της αντικειμενικής κατάστασης: τα τελευταία τριάντα χρόνια οι επαναστάτες είχαν να δράσουν σε συνθήκες “σχετικής” πολιτικής ομαλότητας. Στην αφήγηση της “εθνικής ιστορίας” που διδάσκεται στα σχολεία, το 1974 ήταν το χρονικό σύνορο που διαχώριζε μια περίοδο ταραχών και ανωμαλίας από μια σύγχρονη περίοδο δημοκρατίας και κανονικότητας. Η περίοδος αυτή έχει τελειώσει οριστικά. Ο ελληνικός καπιταλισμός βρίσκεται μπροστά σε μία από τις κρισιμότερες καμπές της ιστορίας του. Για να βρούμε ιστορικές αναλογίες θα πρέπει να γυρίσουμε πολλές δεκαετίες πίσω, σε περιόδους όπως το 1941-1945 (Κατοχή και Αντίσταση), το 1963-1967 (Βασιλικό Πραξικόπημα και Ιουλιανά) και το 1973-1975 (Πολυτεχνείο και Μεταπολίτευση). Αυτές ήταν οι περίοδοι που έκριναν την πορεία και τελικά την ίδια τη δυνατότητα των ελλήνων καπιταλιστών να είναι κυρίαρχη τάξη τον 20ό αιώνα. Το 2010 εγκαινίασε μία τέτοια περίοδο στο σήμερα. Δεν ξέρουμε πότε ή πώς θα τελειώσει. Ξέρουμε ότι η πολιτική κρίση του συστήματος θα είναι συγκλονιστική. Ξέρουμε ότι η αντίσταση των από κάτω θα βάλει τη σφραγίδα της στις εξελίξεις. Ξέρουμε ακόμα ότι – σε αντίθεση με τις προηγούμενες περιόδους κρίσης που αναφέρθηκαν – η σημερινή έχει στη ρίζα της μια διεθνή καπιταλιστική κρίση που το βάθος της...
ΑΝΤΙΚΑΠΙΤΑΛΙΣΜΟΣ και κινήματα πόλης
Οι μάχες για τους ελεύθερους χώρους στις γειτονιές ξεφυτρώνουν σαν τα μανιτάρια. Η ανάπτυξη αυτών των κινημάτων χρειάζεται αντικαπιταλιστική πολιτική, όχι αυταπάτες για τους θεσμούς ή την τοπική αυτονομία τονίζει ο Θανάσης Καμπαγιάννης  Τα κινήματα που υπερασπίζονται τους ελεύθερους χώρους και το περιβάλλον με κέντρο τις γειτονιές ξεφυτρώνουν παντού σαν τα μανιτάρια. Άλλες φορές δημιουργούνται για να υπερασπιστούν ένα πάρκο που απειλείται με καταστροφή, μια παραλία που τη λυμαίνονται τα ιδιωτικά συμφέροντα, έναν ιστορικό χώρο που κινδυνεύει να γκρεμιστεί. Άλλες φορές προκύπτουν από τη διάθεση των κατοίκων μιας περιοχής να απελευθερώσουν έναν χώρο για τις ανάγκες του πρασίνου ή της καθημερινής τους κοινωνικοποίησης. Άλλοτε πάλι τα προκαλούν οι ωμές απόπειρες ξεπουλήματος δημόσιας περιουσίας (όπως είναι τα κινήματα για τις Ολυμπιακές εγκαταστάσεις) και η δημιουργία νέων εμπορικών κέντρων στον ήδη επιβαρυμένο από τα ΙΧ αστικό ιστό.   Σε όλες αυτές τις περιπτώσεις, η ρίζα των προβλημάτων είναι κοινή. Πρόκειται για την εγγενή τάση του κεφαλαίου για μια ατελείωτη, άναρχη συσσώρευση, που από τη γέννηση του καπιταλισμού προκάλεσε τον υδροκεφαλισμό και την υπερμεγέθυνση των πόλεων, ενώ ειδικά την τελευταία τριακονταετία αποθεώθηκε με την κυριαρχία του νεοφιλελευθερισμού. Χώροι και αγαθά που μέχρι παλιότερα δεν θεωρούνταν εμπορεύματα έφτασαν να παρέχονται επί πληρωμή, όπως ένα πάρκο, ένας δρόμος, μια παραλία. Την ίδια στιγμή οι περικοπές στους δημόσιους προϋπολογισμούς σήμαναν τον «...
Eνότητα απέναντι στη ρατσιστική κλιμάκωση
O Θανάσης Καμπαγιάννης εξηγεί πώς και γιατί μπορούμε και πρέπει να αντιμετωπίσουμε τις νέες ρατσιστικές επιθέσεις. Η ήττα της Νέας Δημοκρατίας στις Ευρωεκλογές της 7ης Ιούνη και η άνοδος του ΛΑ.Ο.Σ. άνοιξαν το δρόμο για τη μεγαλύτερη ρατσιστική εξόρμηση του ελληνικού κράτους τα τελευταία χρόνια: σκούπες στο κέντρο της Αθήνας και εκκένωση κτιρίων που κατοικούνται από μετανάστες, γκρέμισμα του καταυλισμού των προσφύγων στην Πάτρα, απελάσεις και αστυνομική βία, πολλές φορές με την ανοιχτή σύμπραξη «αγανακτισμένων πολιτών» και νεοναζί της Χρυσής Αυγής. Το σκηνικό συμπληρώνεται από τους νέους νόμους που ψήφισε η κυβέρνηση με τους οποίους καταργείται η διαδικασία δεύτερου βαθμού για την αίτηση ασύλου, θεσμοθετούνται τα στρατόπεδα συγκέντρωσης και φυλάκισης μεταναστών μέχρι και δώδεκα μήνες, ορίζεται το καθεστώς του «επικίνδυνου για τη δημόσια ασφάλεια» μετανάστη, μόνο και μόνο αν εκκρεμεί σε βάρος του ποινική δίωξη για αδίκημα που τιμωρείται με ποινή άνω των τριών μηνών! Απέναντι σε αυτή την κλιμάκωση των ρατσιστικών μέτρων, η δημιουργία της κίνησης «Ενωμένοι Ενάντια Στο Ρατσισμό Και Τη Φασιστική Απειλή» αποτελεί πολιτική πρωτοβουλία πρώτου μεγέθους. Την πρωτοβουλία για την ίδρυση της νέας κίνησης είχαν αγωνιστές και αγωνίστριες που πρωταγωνίστησαν το προηγούμενο διάστημα στις μάχες ενάντια στην κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας και στις επιθέσεις των καπιταλιστών. Η κίνηση έκανε την πρώτη της εμφάνιση σε ανοιχτή εκδήλωση τη Δευτέρα 13 Ιούλη στη Νομική, τέσσερις μέρες μετά τα εντυπω...
Τόνι Κλιφ: Τρότσκι, 1879-1917. Προς τον Οκτώβρη
Μια βιογραφία που έλειπε  Ένα βιβλίο για τον Τρότσκι είναι έτσι κι αλλιώς μια ευχάριστη είδηση. Όμως ο πρώτος τόμος της βιογραφίας του Λέοντα Τρότσκι από τον Τόνι Κλιφ που μόλις κυκλοφόρησε είναι ένα βιβλίο ξεχωριστό. Δεν αρκείται στην παράθεση γεγονότων και στοιχείων από τη συναρπαστική ζωή του μεγάλου επαναστάτη. Μέσα από τις σελίδες του παρελαύνει η εργατική τάξη και το επαναστατικό κίνημα των αρχών του 20ού αιώνα, ιδωμένο όχι από τη σκοπιά των ισχυρών αλλά μέσα από τα μάτια αυτών που προσπάθησαν να αλλάξουν τον κόσμο. Ο Τρότσκι γεννήθηκε και μεγάλωσε στη ρωσική επαρχία. Από πολύ νέος σχετίστηκε με το επαναστατικό κίνημα, παράνομο φυσικά στην τσαρική Ρωσία. Εξορίστηκε στη Σιβηρία και από ’κει δραπέτευσε στη Δυτική Ευρώπη. Συνάντησε τους ηγέτες του Σοσιαλδημοκρατικού Εργατικού Κόμματος Ρωσίας (ΣΔΕΚΡ), πρώτο και καλύτερο τον Λένιν, και εντάχθηκε στις γραμμές του. Φαινόταν καθαρά ότι ήταν ένας πολλά υποσχόμενος νεαρός αετός με εξαιρετικές ικανότητες στη συγγραφή, γι’αυτό τον φώναζαν «η πένα». Όμως το 1903 όλα ανατράπηκαν. Από το 2ο συνέδριο του ΣΔΕΚΡ αντί για ένα ισχυρό επαναστατικό κόμμα προέκυψαν δυο πτέρυγες: οι μπολσεβίκοι με ηγέτη τον Λένιν και οι μενσεβίκοι με ηγέτη τον Μάρτοφ. Ο λόγος της διάσπασης αφορούσε τη διατύπωση του πώς ακριβώς ορίζεται το να είναι κάποιος μέλος του κόμματος και εκ πρώτης φαινόταν παρανοϊκός. Κι όμως τελικά αποδείχτηκε ότι ιστορικά έκφραζε τη θεμελιώδη αντίθεση μέσα στην αριστερά: ρεφορμιστές και επαναστάτες. Ο Τρότσκι υποστήριξε τους μενσε...
O Γκέοργκ Λούκατς και η Ουγγρική Επανάσταση
Φέτος συμπληρώθηκαν 90 χρόνια από την Ουγγρική Επανάσταση του 1919. Ο Θανάσης Καμπαγιάννης ήταν ομιλητής γι’ αυτό το θέμα στη διάρκεια του Μαρξισμού 2009. Εδώ παρουσιάζουμε το τμήμα της εισήγησης που ήταν αφιερωμένο στη σκέψη του Ούγγρου επαναστάτη Γκέοργκ Λούκατς. Γιατί άλλη μια συζήτηση για μια επανάσταση που χάθηκε, όπως είναι η Ουγγαρία του 1919; Δεν κινδυνεύει να είναι ίδια όπως με τόσες άλλες επαναστάσεις που παίχτηκαν και χάθηκαν στο Μεσοπόλεμο, και μάλιστα με λίγο πολύ το ίδιο σενάριο; Με καθοριστικό ρόλο δηλαδή στην ήττα της επανάστασης την απουσία του υποκειμενικού παράγοντα, του επαναστατικού κόμματος; Κι όμως η συζήτηση για την Ουγγαρία του 1919 έχει σημασία. Ένα από τα βασικά ιδεολογήματα το 1989, στη διάρκεια της κατάρρευσης των σταλινικών καθεστώτων, ήταν το «τέλος της ιστορίας». Στην πιο εξεζητημένη του μορφή, το συγκεκριμένο επιχείρημα υποστήριζε ότι η τελευταία μεγάλη ιστορική πρωτοβουλία για την αλλαγή των ανθρώπινων κοινωνιών ήταν αυτή της ανερχόμενης αστικής τάξης, που συγκρούστηκε με τη φεουδαρχία για να ανατείλει η εποχή του καπιταλισμού. Η πρωτοβουλία αυτή – που πραγματικά μεταμόρφωσε τις ανθρώπινες κοινωνίες από το 16ο μέχρι τον 19ο αιώνα – υποτίθεται ότι ήταν η τελευταία στο είδος της. Το «τέλος της ιστορίας» σήμαινε για τους θεωρητικούς του ότι δεν μπορεί μια τάξη άλλη από την αστική – η εργατική τάξη πιο συγκεκριμένα – να αναλάβει την πρωτοβουλία για το πέρασμα από τον καπιταλισμό σε ένα διαφορετικό κοινωνικό σύστημα. Κι όμως η υπενθύμιση του κύ...
Επισκόπηση
Περιοδικές εκδόσεις του τελευταίου εξαμήνου θα απασχολήσουν την τρέχουσα Επισκόπηση. Δύο τεύχη της Μαρξιστικής Σκέψης έχουν εμφανιστεί στις προθήκες από την τελευταία μας στήλη. Το ένα είναι ο 13ος τόμος (Απρίλιος-Ιούνιος 2014) με ένα πολύ ενδιαφέρον αφιέρωμα που τιτλοφορείται “Μαρξισμός – Ο εικ...
Η ΑΝΤΑΡΣΥΑ μετά τη συνδιάσκεψη
Η Συνδιάσκεψη της ΑΝΤΑΡΣΥΑ που πραγματοποιήθηκε το διήμερο 29 και 30 Οκτώβρη στο Συνεδριακό Κέντρο του Δήμου Περιστερίου αποτέλεσε τον πιο σημαντικό σταθμό στη συγκρότηση της επαναστατικής Αριστεράς στην Ελλάδα εδώ και πολλές δεκαετίες.Για πρώτη φορά, αγωνίστριες και αγωνιστές από πλήθος κοινωνικών χώρων αλλά και από πολλά και διαφορετικά ρυάκια της επαναστατικής και αντικαπιταλιστικής Αριστεράς, συναντήθηκαν σε μια ενιαία πολιτική και οργανωτική διαδικασία, μετά από έναν γύρο μαζικών συνελεύσεων όπου συζήτησαν τις πολιτικές θέσεις και εξέλεξαν αντιπροσώπους. Συνολικά, η ΑΝΤΑΡΣΥΑ αριθμεί πλέον 3.000 μέλη: τα 2.600 από αυτά πήραν μέρος στις προσυνεδριακές διαδικασίες και οι αντιπρόσωποι στο Συνέδριο ξεπέρασαν τους 900. Κοινή πεποίθηση των συνέδρων ήταν ότι η περίοδος που διανύουμε και θα διανύσουμε είναι ιστορική: το βάθος της καπιταλιστικής κρίσης είναι τέτοιο που δεν επιτρέπει εύκολες πολιτικές διεξόδους, ενώ η ελληνική κυρίαρχη τάξη είναι πιασμένη στη μέγγενη μιας πρωτοφανούς οικονομικής κρίσης και μιας εκρηκτικής εργατικής αντίστασης. Η ΑΝΤΑΡΣΥΑ θα έχει το επόμενο διάστημα να αναμετρηθεί (ίσως και γρηγορότερα απ’ ό,τι το επιθυμούσαμε) με τις μεγάλες προκλήσεις για τις οποίες δημιουργήθηκε. Η σημαντικότερη παρακαταθήκη της Συνδιάσκεψης ήταν η καθαρή εικόνα πως το δυναμικό που συσπειρώνεται στην ΑΝΤΑΡΣΥΑ είναι κομμάτι όλων των μαχών που ξέσπασαν το προηγούμενο διάστημα και μπορεί να τις επηρεάσει αποφασιστικά. Οι πρωτοφανείς απεργιακές συγκεντρώσεις της 19-20 Οκτώβρη όχι μό...
Επισκόπηση
Δύο περιοδικά του περασμένου διμήνου θα μας απασχολήσουν σ΄ αυτήν την Επισκόπηση.Το ένα είναι το τεύχος Απριλίου 2010 (νο. 64) του περιοδικού Monthly Review, που είναι αφιερωμένο στην οικονομική κρίση και την Ελλάδα. Εκτός από το άρθρο του Βαγγέλη Χωραφά με τίτλο «Η παγκόσμια οικονομική κρίση και η κρίση της Ευρωπαϊκής Ένωσης», το αφιέρωμα περιέχει εννιά συμβολές ξένων αναλυτών (ανάμεσα τους ο Immanuel Wallerstein, ο Joseph Halevi, ο Rick Wolff, κ.α.) με επίκεντρο την «ελληνική τραγωδία». Το πλεονέκτημα όλων αυτών των αναλύσεων είναι ότι το σημείο εκκίνησής τους είναι η διεθνής διάσταση της κρίσης, κόντρα στις απλουστευτικές ερμηνείες που εντοπίζουν τις αιτίες της στις «εθνικές ιδιαιτερότητες» της ελληνικής περίπτωσης, μια ανάλυση τόσο συνηθισμένη στον εγχώριο τύπο. Το μειονέκτημα είναι ότι οι περισσότερες αναλύσεις επιμένουν δυσανάλογα στις δομικές αδυναμίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του τρόπου που αυτή οικοδομήθηκε, προτείνοντας έτσι λύσεις που έχουν να κάνουν είτε με διορθωτικές παρεμβάσεις στις δομές της Ε.Ε. είτε αντίστροφα με την επιστροφή της Ελλάδας σε μια ανεξάρτητη από την Ε.Ε. νομισματική και παραγωγική εθνική πολιτική. Πάντως σε όλα τα άρθρα, οι συγγραφείς αισθάνονται υποχρεωμένοι να σταθούν στο κίνημα αντίστασης της εργατικής τάξης στην Ελλάδα, το κύμα των απεργιών και των αντιστάσεων που θα κρίνει τελικά και την εξέλιξη των πραγμάτων. Το γεγονός αυτό είναι ενδεικτικό του πόσο διεθνώς τα μάτια είναι στραμμένα όχι μόνο στις επιλογές της ελληνικής κυρίαρχης τάξης,...
Επισκόπηση
Στο τιμόνι των περιοδικών εκδόσεων που κυκλοφόρησαν το τελευταίο δίμηνο βρίσκεται η ελληνική ιστορία.Το Αρχειοτάξιο (τεύχος 12, Ιούνιος 2010), το περιοδικό των Αρχείων Σύγχρονης Κοινωνικής Ιστορίας (ΑΣΚΙ) που κυκλοφορεί κάθε χρόνο, είναι αφιερωμένο στη δεκαετία 1957-1967. Μέσα από τις σελίδες του, βασισμένες στο πλούσιο αρχειακό υλικό των ΑΣΚΙ, αναβιώνει η ιστορία της Αριστεράς και του εργατικού κινήματος της εποχής. Ιδιαίτερη αναφορά αξίζει στην εργασία του Λεωνίδα Καλλιβρετάκη με τίτλο «Το «σαμποτάζ» του Έβρου χωρίς ζάχαρη». Την άνοιξη του 1965, λίγες βδομάδες πριν το πραξικόπημα των Ανακτόρων και την έκρηξη των Ιουλιανών, το στρατιωτικό παρακράτος στήνει μια από τις – μετέπειτα – πιο διάσημες προβοκάτσιες. Πρόκειται για το σαμποτάζ των μηχανοκίνητων οχημάτων της 117 Μοίρας Πεδινού Πυροβολικού, που ο διοικητής του στρατοπέδου (άσημος τότε) Γεώργιος Παπαδόπουλος αποδίδει σε «συνωμοσία των κομμουνιστών». Αυτό που στη συνέχεια θα αποκαλυφθεί είναι μια μεθοδευμένη προβοκάτσια του Παπαδόπουλου σε βάρος ενός αριστερού φαντάρου της Μοίρας, που αναγκάστηκε στη συνέχεια υπό την πίεση φριχτών βασανιστηρίων να «ομολογήσει» την υποτιθέμενη συνωμοσία. Ο Καλλιβρετάκης ανασυνθέτει με επιτυχία την σκοτεινή αυτή ιστορία (που έχει λαθεμένα μείνει γνωστή ως το «σαμποτάζ με τη ζάχαρη»). Περιγράφει το ξεσκέπασμα της σκευωρίας, αλλά και το κουκούλωμά και την αθώωση των υπευθύνων από πλευράς Κράτους και Δικαιοσύνης, με την ανοχή της κυβέρνησης του Κέντρου. Δύο χρόνια μετά, ο άσημος Συνταγματάρχη...
Ισλαμοφοβία και ρατσισμός
Οι επιθέσεις σε βάρος των μουσουλμάνων μεταναστών κλιμακώνονται σε ολόκληρη την Ευρώπη. Ο Θανάσης Καμπαγιάννης, στην εισήγησή του στο τετραήμερο Μαρξισμός 2010, εξηγεί τι είναι η ισλαμοφοβία και πώς μπορούμε να την παλέψουμε.Από πού προκύπτει η ανάγκη για μια ξεχωριστή κουβέντα για την ισλαμοφοβία πέρα από την γενικότερη συζήτηση για το ρατσισμό; Από το γεγονός ότι, φέτος ειδικά, έχουμε να αντιμετωπίσουμε την ολοένα πιο ορατή αλλαγή του κυρίαρχου ρατσιστικού λόγου. Ο ρατσισμός αρχικά ήταν μια κυρίαρχη ιδεολογία που κλήθηκε να δώσει επιστημονικό επίχρισμα στην καταπίεση των έγχρωμων πληθυσμών από τους λευκούς αποικιοκράτες. Ήταν δηλαδή το ψευτοεπιστημονικό ιδεολόγημα που χρησιμοποίησαν οι αποικιοκρατικές δυνάμεις για να δικαιολογήσουν το μεγαλύτερο έγκλημα στην ιστορία της ανθρωπότητας, την απαγωγή δέκα εκατομμυρίων Αφρικανών από τις πατρογονικές τους εστίες και την μεταφορά τους στην Αμερική προκειμένου να δουλέψουν στις φυτείες σαν σκλάβοι. Ο ρατσισμός όπως τον γνωρίζουμε τις τελευταίες δεκαετίες είναι κάτι πολύ διαφορετικό. Είναι γνωστό ότι μετά από τα αντιαποικιοκρατικά και αντιρατσιστικά κινήματα του προηγούμενου αιώνα και την απονομιμοποίηση του ρατσισμού ως ιδεολογίας, είχαμε τη μετάλλαξη του ρατσιστικού λόγου σε λόγο που εκφερόταν εναντίον των μεταναστευτικών πληθυσμών που για οικονομικούς κατά βάση λόγους, μετά τις αρχές της δεκαετίας του ’90, έφταναν μαζικά στις χώρες της Δύσης. Έτσι, τα βασικά ρατσιστικά ιδεολογήματα ήταν – και εξακολουθούν βέβαια να υφίστανται ως...
Επισκόπηση
Οι ιδέες του Γκράμσι αποτελούν την αφετηρία για ενδιαφέρουσες παρεμβάσεις στις περιοδικές εκδόσεις της Αριστεράς του τελευταίου διμήνου.Στο τεύχος της Ουτοπίας που κυκλοφορεί (τεύχος 90, Μάιος-Ιούνιος 2010), με κεντρικό τίτλο «Όψεις του Λαϊκού», η Χρύσα Μητσοπούλου παρουσιάζει την εργασία της με θέμα «Ο Gramsci και το φολκλόρ». Είναι γνωστό ότι τόσο στα Τετράδια της Φυλακής όσο και στην αλληλογραφία του ο φυλακισμένος ηγέτης του Ιταλικού Κομμουνιστικού Κόμματος έδειχνε ξεχωριστό ενδιαφέρον για τα διάσπαρτα εκείνα στοιχεία της λαϊκής κουλτούρας που συνηθίζουμε να αποκαλούμε λαϊκό φολκλόρ. Η Μητσοπούλου προσπαθεί να αποκωδικοποιήσει το ενδιαφέρον αυτό του Γκράμσι και να ερμηνεύσει τις θεωρητικές του συλλήψεις. Στην πραγματικότητα, ο Γκράμσι ενέτασσε το ενδιαφέρον του για το φολκλόρ στην ευρύτερη προβληματική του για το πώς οι υποτελείς τάξεις μπορούν να μεταμορφώσουν την κουλτούρα τους από ένα διάσπαρτο σύνολο αποσπασματικών ιδεών και πρακτικών σε μία συνεκτική, ηγεμονική ιδεολογία, όπλο απαραίτητο για την κατάληψη της εξουσίας. Η Μητσοπούλου αναδεικνύει έτσι έναν Γκράμσι που υπερασπίζεται το «λαϊκό», την ίδια στιγμή που τονίζει την αξία της συνειδητής παιδαγωγικής παρέμβασης στην ορθή διαμόρφωσή του.Ο Πέτρος Παπακωνσταντίνου επεκτείνει αυτή την προβληματική στο άρθρο του «Λαϊκισμός και Εργατική Ηγεμονία». Βασισμένος στις παρεμβάσεις του Λένιν και του Γκράμσι, θυμίζει την επαναστατική παράδοση πλατιών λαϊκών κινημάτων κάτω από την ηγεσία της εργατικής τάξης, σε αντιπαράθεση με...
Επισκόπηση
Η οικονομική κρίση δεν άφησε ανεπηρέαστο τον περιοδικό τύπο.Θύματά της ήταν και δύο περιοδικά που έχουμε παρουσιάσει από τις στήλες αυτής της Επισκόπησης. Το πρώτο (συχνός θαμώνας) είναι το ελληνικό Monthly Review, που διέκοψε την έντυπη έκδοσή του και διατίθεται πλέον μόνο σε ηλεκτρονική μορφή στο διαδίκτυο. Το δεύτερο είναι η Νέα Κοινωνιολογία, που το τελευταίο τεύχος της κυκλοφορεί με ένα αφιέρωμα στους Καταστασιακούς (τεύχος καλοκαίρι 2010, 23ος χρόνος, γ’ περίοδος). Εκτός από κλεισίματα, έχουμε και διασπάσεις. Εδώ και έναν χρόνο (από τον Νοέμβρη του 2009), κυκλοφορεί στα περίπτερα το Athens Review of Books (ARB), μια προσπάθεια να υπάρξει και στην Ελλάδα μια περιοδική έκδοση αφιερωμένη αποκλειστικά στο βιβλίο, στα πρότυπα του London Review of Books και συναφών εκδόσεων. Από το ξεκίνημα, οι οργανωτές του εγχειρήματος (ο Μανώλης Βασιλάκης και ο Ηλίας Κανέλλης) είχαν κάνει ξεκάθαρες ιδεολογικές επιλογές: το μανιφέστο του ARB ήταν μια επίθεση στην Αριστερά που τσουβάλιαζε τους «υπερασπιστές του ναζιστικού και του σοβιετικού ολοκληρωτισμού» και ξεκαθάριζε ότι ο πλουραλισμός των δημοσιευμάτων θα είχε όριό του το αν «ανήκομεν εις της Δύσιν». Στα δέκα τεύχη που μεσολάβησαν, στις στήλες του ARB παρέλασαν πλήθος οι λίβελοι ενάντια στην αμετανόητη Αριστερά που κλείνει τους δρόμους και περιορίζει τις «ελευθερίες» μας, γραμμένοι μεταξύ άλλων από έμμισθους υπαλλήλους του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (Μιράντα Ξαφά), πολιτικούς που η καριέρα τους τελείωσε άδοξα (Τάσος Γιαννίτσης) και...
Πώς να διαβάσουμε τον Αντόνιο Γκράμσι;
Ο Θανάσης Καμπαγιάννης δίνει με το άρθρο αυτό έναν οδηγό για τα κείμενα του Γκράμσι με τρόπο που διατηρεί το επαναστατικό νήμα τους.Το έργο και η σκέψη του Αντόνιο Γκράμσι κάνουν ξανά την εμφάνισή τους. Οι συνθήκες της παγκόσμιας καπιταλιστικής κρίσης και της κατάστασης εκτάκτου ανάγκης στην οποία βρίσκεται η ελληνική κοινωνία με την εφαρμογή του Μνημονίου ΕΕ-ΔΝΤ-ΕΚΤ ξαναφέρνουν στο προσκήνιο τα μεγάλα ερωτήματα: πώς είναι εφικτός ο ριζικός μετασχηματισμός μίας κοινωνίας σε κρίση, πώς μπορεί η εργατική τάξη να οικοδομήσει την δική της εναλλακτική λύση ως ηγέτιδα τάξη του αντικαπιταλιστικού μετώπου, ποιός ο ρόλος της Αριστεράς. Η επανέκδοση του συνόλου σχεδόν του γκραμσιανού έργου που ήταν διαθέσιμο στα ελληνικά από το 2005 και μετά δείχνει πως υπάρχει πλέον τόσο το ενδιαφέρον όσο και η δυνατότητα για ένα νέο κύμα ανάγνωσης και εξοικείωσης με τη σκέψη του σημαντικού αυτού επαναστάτη μαρξιστή. Όμως, τα προβλήματα ενός τέτοιου μαζικού διαβήματος προκύπτουν από την πρώτη κιόλας στιγμή. Ενώ η προσέγγιση του Λένιν συνεπάγεται την ανάγνωση έργων τόσο κλασικών και αυτονόητων όσο το Κράτος και Επανάσταση και ο Ιμπεριαλισμός, ενώ η γνωριμία με τη Ρόζα Λούξεμπουργκ ξεκινά με το Μεταρρύθμιση ή Επανάσταση και του Τρότσκι με την Προδομένη ή τη Διαρκή, τα πράγματα δεν είναι το ίδιο αυτονόητα στην περίπτωση του Γκράμσι. Τι έχουμε να προτείνουμε στους νέους αγωνιστές του αντικαπιταλιστικού κινήματος ή σε παλιότερους που δεν εντρύφησαν ποτέ στο Γκράμσι ως αφετηρία μελέτης και γνωριμίας του; Α...
Η “Αραβική Άνοιξη” σε σταυροδρόμι. Πού πηγαίνει η Συρία;
Ο Θανάσης Καμπαγιάννης επιχειρεί μια επισκόπηση της συριακής επανάστασης και των πολιτικών προκλήσεων που αυτή αντιμετωπίζει, μπροστά στην καταστολή της δικτατορίας και την επέμβαση των ιμπεριαλιστών. Η “Αραβική Άνοιξη”, το κύμα των εξεγέρσεων και των επαναστάσεων που σαρώνει τη Βόρεια Αφρική κ...
Επισκόπηση
Η καπιταλιστική κρίση και τα κινήματα της Αντίστασης θέτουν σε πρώτο πλάνο τη συζήτηση για τη στρατηγική, με τρόπο που έχουμε να το δούμε μέσα στην Αριστερά για δεκαετίες. Οι περιοδικές εκδόσεις που θα παρουσιάσουμε στην Επισκόπησή μας επιχειρούν να εμπλουτίσουν διάφορες πλευρές αυτής της &alpha...
Κοινός αγώνας ενάντια στους νεοναζί
Ο Θανάσης Καμπαγιάννης εξηγεί την άνοδο της Χρυσής Αυγής και πώς μπορούμε να την καταπολεμήσουμε. Οι 440.894 ψήφοι της Χρυσής Αυγής ήταν ένα σοκ για εκατομμύρια ανθρώπους στην Ελλάδα. Ακόμα και μέχρι λίγο πριν να κλείσουν οι κάλπες, η πλειοψηφία του κόσμου αρνούταν να πιστέψει ότι η Χρυσή Αυγή θα κατόρθ&omega...
Επισκόπηση
  Το βιβλίο του Κρις Χάρμαν “Λαϊκή Ιστορία του Κόσμου” (εκδ. Τόπος) εξελίσσεται δίκαια σε μια εκδοτική επιτυχία. Στο προηγούμενο τεύχος του Σοσιαλισμός από τα Κάτω, δώσαμε ένα – αναγκαστικά σύντομο – περίγραμμα της μελέτης του Χάρμαν για τις κρισιμότερες καμπές της παγκόσμιας ιστορίας. Στο τεύ&c...
Επισκόπηση
Η συγκρότηση της εργατικής τάξης στην Ελλάδα των αρχών του 20ού αιώνα δεν ήταν αποτέλεσμα παρθενογένεσης. Η εργατική τάξη δεν ξεπετάχτηκε (ποτέ και πουθενά) έτοιμη, επαναστατημένη και συνειδητή, όπως η Αθηνά από το κεφάλι του Δία. Μία μελέτη του Ν. Ποταμιάνου στον τόμο «Τα Ιστορικά» (τόμος 28ος, τεύχος 55, Δεκέμβρι&omi...
Έρικ Χόμπσμπομ: Πώς να αλλάξουμε τον κόσμο
Η επικαιρότητα του Μαρξισμού Το «τέλος του μαρξισμού» έχει ανακηρυχθεί πολλές φορές από τότε που ο Μαρξ και ο Ένγκελς έγραψαν το Κομμουνιστικό Μανιφέστο. Τελευταία φορά ήταν το 1989, με την κατάρρευση των σταλινικών καθεστώτων. Και όμως, στα είκοσι χρόνια που μεσολάβησαν, το έργο του Μαρξ δεν έπαψε π&om...
Επισκόπηση
Πολιτική, φιλοσοφία και ιστορία βρίσκονται σταθερά στα ενδιαφέροντα των περιοδικών εκδόσεων της Αριστεράς και αυτό το δίμηνο. Το τελευταίο τεύχος της Ουτοπίας (τχ. 96, Σεπτέμβριος-Οκτώβριος 2011) κυκλοφορεί με ένα αφιέρωμα στη σχέση «Ελλάδας-Ευρώπης». Η αντιμετώπιση της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι έν&alpha...
Επισκόπηση
  Η κριτική της καπιταλιστικής κοινωνίας και η αναζήτηση μιας ριζοσπαστικής εναλλακτικής λύσης είναι το κόκκινο νήμα που συνδέει τα άρθρα των περιοδικών εκδόσεων που θα παρουσιάσουμε σ’ αυτή την Επισκόπηση.   Η επιθεώρηση πολιτισμού Ένεκεν (τεύχος 26ο, Οκτώβριος-Δεκέμβριος 2012) κυκλοφόρησε μέ&sig...
Τα σταυροδρόμια του αντιφασισμού
Ο Θανάσης Καμπαγιάννης παρεμβαίνει στις συζητήσεις που έχουν ανοίξει διάπλατα μέσα στο νέο αντιφασιστικό κίνημα. Aπό τα τέλη του φθινοπώρου, βρισκόμαστε αντιμέτωποι με μια ποιοτικά διαφορετική κατάσταση στο μέτωπο του αντιφασισμού: οι αντιφασιστικές πρωτοβουλίες των προηγούμενων χρόνων (κυρίω&sigma...
Ιθαγένεια για όλα τα παιδιά
Ο Θανάσης Καμπαγιάννης εξηγεί τις πραγματικές διαστάσεις της σύγκρουσης γύρω από το ζήτημα της ιθαγένειας Η απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ) που έκρινε αντισυνταγματικό τον νόμο Ραγκούση για την ιθαγένεια άνοιξε και επίσημα τον νέο γύρο της μάχης για τα πολιτικά δικαιώματα των περί&...
Επισκόπηση
  Τα αφιερώματα των περιοδικών εκδόσεων με θέμα την Οκτωβριανή Επανάσταση συνεχίζονται και αυτό το δίμηνο. Το νέο τεύχος της Ουτοπίας (τεύχος 101, Νοέμβριος-Δεκέμβριος 2012) είναι αφιερωμένο στη Σοβιετική Ψυχολογία, με σημαντικότερους εκπροσώπους της ανομοιογενούς αυτής σχολής τον Βιγκότσκι &ka...
2η Συνδιάσκεψη της ΑΝΤΑΡΣΥΑ
Ο Θανάσης Καμπαγιάννης γράφει για τις βασικές επιλογές που ανοίγει η συζήτηση στην αντικαπιταλιστική Αριστερά. Η 2η Συνδιάσκεψη της ΑΝΤΑΡΣΥΑ, προγραμματισμένη για τις 1-2 Ιούνη, διεξάγεται σε μια κρίσιμη καμπή της ταξικής πάλης, της κοινωνικής και πολιτικής αναμέτρησης που εγκαινιάστηκε στην Ελλά&...
Επισκόπηση
Τρεις περιοδικές εκδόσεις ξεχωρίζουν αυτό το δίμηνο, με πλούσια αφιερώματα και ενδιαφέρουσες παρεμβάσεις. Μια σύντομη παρουσίασή τους θα επιχειρήσουμε σ’ αυτή την Επισκόπηση. Η Ουτοπία (τεύχος 102, Ιανουάριος-Φεβρουάριος 2013) κυκλοφορεί με αφιέρωμα στις “Ακροδεξιές οργανώσεις”. Το αντ&iota...
Το επαναστατικό κόμμα στον 21ο αιώνα
Ο Θανάσης Καμπαγιάννης ανοίγει τη συζήτηση για την επαναστατική Αριστερά που χρειαζόμαστε σήμερα,αξιοποιώντας τις πλούσιες εμπειρίες των τελευταίων είκοσι χρόνων.   Τα 100 τεύχη έκδοσης του περιοδικού Σοσιαλισμός από τα Κάτω αντιστοιχούν σε μια εικοσαετή προσπάθεια οικοδόμησης της επανα&s...
Επισκόπηση
  Δύο περιοδικά κυκλοφόρησαν αυτούς τους μήνες με αφιερώματα ενάντια στον φασισμό. Το ένα είναι ο Σπάρτακος (τεύχος 112, Ιούνιος 2013) και περιλαμβάνει ένα πλήθος πρωτότυπων αναλύσεων για το φασισμό γραμμένων από μαρξιστές και όχι μόνο, από τον Λέον Τρότσκι και τον Αύγουστο Ταλχάιμερ μέχρι τον Κουρτ Λαντάου κα&i...
Φασισμός και αντιφασισμός μετά τις εκλογές
Τα εκλογικά αποτελέσματα της ναζιστικής συμμορίας υποδηλώνουν μια σταθεροποίηση της πολιτικής της επιρροής. Κι όμως, όπως εξηγεί ο Θανάσης Καμπαγιάννης, κάτω από την επιφάνεια όλα αλλάζουν. Ας ξεκινήσουμε από το καμπανάκι: παρόλες τις αποκαλύψεις για την εγκληματική της δράση και τις προσπάθ&ep...
Ιμπεριαλισμός και αντικαπιταλιστική Αριστερά
Ο Θανάσης Καμπαγιάννης επανέρχεται στη συζήτηση για τον ιμπεριαλισμό, με αφορμή τις αντιπαραθέσεις που άνοιξε μέσα στην Αριστερά η κρίση στην Ουκρανία.   Η κήρυξη του τέλους της θεωρίας του ιμπεριαλισμού μπορεί να συγκριθεί σε συχνότητα και σε ένταση μονάχα με τις κατά καιρούς διακηρύξεις για τ&omicr...
Επισκόπηση
  Ένα «Αφιέρωμα για την εργατική τάξη» είναι το σημαντικότερο παραλειπόμενο των περιοδικών εκδόσεων της Αριστεράς των τελευταίων μηνών.   Το αφιέρωμα ανήκει στο περιοδικό Ουτοπία (τεύχος 105, Νοέμβριος-Δεκέμβριος 2013) και περιέχει εννιά άρθρα που πιάνουν πολλές όψεις της εργατικής τάξης και του κινήματό&sig...
Καμιά ψήφο στους νεοναζί
Ο Θανάσης Καμπαγιάνης εξηγεί γιατί η 22 Μάρτη είναι μια μεγάλη στιγμή στη μάχη που δίνει το αντιφασιστικό κίνημα.   Οι πολιτικές εξελίξεις θα είναι ραγδαίες το έτος 2014. Αυτό είναι το κοινό μυστικό που εξηγεί τη ρευστότητα και την ένταση στο πολιτικό σκηνικό, τις απανωτές ιδρύσεις νέων κομμάτων και τα αντάρτικα ψ...
Στρατής Τσίρκας
Ο Θανάσης Καμπαγιάννης μιλάει με την Χρύσα Προκοπάκη που επιμελήθηκε τη νέα έκδοση της "Τριλογίας" του Σ.Τσίρκα με εκτενή φιλολογικό και ιστορικό σχολιασμό   - Τι διαβάζει κάποιος όταν διαβάζει Τσίρκα; Ένα λογοτεχνικό έργο; Τις πολιτικές ιδέες του; Την ιστορία της Μέσης Ανατολής;   Κατ' αρχήν ένα λογ...
Souha Bechara: Αντίσταση -Δέκα χρόνια στο Γκουαντάναμο του Λιβάνου
Έγκλημα διαρκείας   Όποιος θέλει να γνωρίσει τι συμβαίνει σήμερα στον Λίβανο και γιατί ηττήθηκε το Ισραήλ στην τελευταία του επέμβαση, πρέπει να διαβάσει αυτό το βιβλίο. Γιατί το Ισραήλ δεν θα είχε χάσει, αν ο Λίβανος δεν ήταν γεμάτος από άντρες και γυναίκες σαν την Σούχα Μπεσάρα. Το βιβλίο «Αντίστ&alph...
Φρίντριχ Ένγκελς: Σοσιαλισμός, Ουτοπικός και Επιστημονικός
Ο Σοσιαλισμός στον 21ο αιώνα Η επανέκδοση του - από καιρό - εξαντλημένου βιβλίου του Ένγκελς "Σοσιαλισμός, Ουτοπικός και Επιστημονικός" από τις εκδόσεις Μαρξιστικό Βιβλιοπωλείο, συμπίπτει χρονικά με την διοργάνωση του 4ου Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Φόρουμ στην Αθήνα. Πρόκειται για κάτι παραπάνω από &alpha...
Γιώργος Μαργαρίτης: Ανεπιθύμητοι Συμπατριώτες. Τσάμηδες, Εβραίοι - Στοιχεία για την καταστροφή των μειονοτήτων της Ελλάδας
  Το βιβλίο του καθηγητή Ιστορίας Γιώργου Μαργαρίτη «Ανεπιθύμητοι Συμπατριώτες - Τσάμηδες, Εβραίοι -Στοιχεία για την καταστροφή των μειονοτήτων της Ελλάδας», από τις εκδόσεις Προσκήνιο, είναι μια καλοδεχούμενη συμβολή. Αν σκεφτεί κανείς μόνο την πρόσφατη υστερία με αφορμή την επίσκεψη Παπούλια &...
Επισκόπηση
Δύο περιοδικά κυκλοφόρησαν τους τελευταίους μήνες έχοντας στο εξώφυλλό τους ένα πορτρέτο του δολοφονημένου αντιφασίστα Παύλου Φύσσα. Από αυτά θα ξεκινήσουμε την Επισκόπησή μας.     Το πρώτο είναι η Μαρξιστική Σκέψη (τόμος 11, Οκτώβριος-Δεκέμβριος 2013) και το πορτρέτο του Παύλου έχει φιλοτεχνήσε&...